FreeBSD гарын авлага монгол хэлнээ

Энэ гарын авлагыг орчуулахад голлох үүргийг гүйцэтгэсэн g0mb0 ах болон Нацаг анд хоёртоо хамгийн түрүүнд баяр хүргэеээ. Ийнхүү FreeBSD Handbook-н орчуулгын SVN-г 2006 оны 10 сарын 27-ны өдөр анх үүсгэснээс хойш 5 сарын турш үргэлжилсэн орчуулгын ажил дуусаж эхний хувилбараар бэлэн боллоо. Mongolian Unix user Group-н хуудаснаа гарсан нийтлэлийг бүрэн эхээр нь дор хавсаргав. Номын хур арвижих болтугай!

Unix төст FreeBSD үйлдлийн системийн гарын авлага (FreeBSD Handbook) англи хэлнээс монгол хэлнээ Монголын Unix Хэрэглэгчдийн Холбооны гишүүдийн хүчээр орчуулагдан дуусч, эх хэл дээрээ эрдэм номын эх үүсвэрээс хөрвүүлэх чухал үйлсэд дусал нэмэр болгож, альфа буюу анхдагч хувилбарыг уншигч олноо өргөн барихад бэлэн болоод байна. Хэдийгээр англи болон өөр бусад олон хэлүүд дээр энэхүү гарын авлага нь байдаг боловч эрдмийг эх хэл дээрээ сурах нь илүү үр өгөөжтэй гэдэгтэй хэн ч маргахгүй буй заа.

FreeBSD үйлдлийн систем нь нээлттэй эх код бүхий, чөлөөтэй түгээгддэг, BSD төрлийн үйлдлийн систем юм. Өнөөдөр дэлхийн олон оронд оршин суугаа хэдэн зуугаар тоологдох хөгжүүлэгчид, хувь нэмэр оруулагчдын хүчээр энэ үйлдлийн систем нь хөгжиж байна. Найдвартай ажиллагаатай, хүчирхэг энэ үйлдлийн системийг банк, санхүүгийн байгууллага, их, дээд сургуулиуд, интернетийн үйлчилгээ үзүүлэгч компаниуд зэрэг төрөл бүрийн байгууллагууд өөрсдийн өдөр тутмын үйл ажиллагаа, судалгаа, шинжилгээндээ өнөөдөр ашигладгийг бид мэдэх билээ.

FreeBSD үйлдлийн системийн гарын авлага нь FreeBSD болон Unix-тэй төстэй үйлдлийн систем сурахыг хүссэн хүмүүс, оюутан сурагчид, сонирхогчид, системийн администратор хэн бүхэнд хэрэгцээтэй бүх мэдээллүүдийг агуулдаг. Энэ гарын авлага нь 29 бүлэгтэй бөгөөд Unix-ийн үндэс, хэрэглэгчийн бүртгэл зохицуулалт, X, аюулгүй байдал, хадгалалт, сүлжээ, галт хана, цахим шуудан зэрэг бүхий л төрлийн мэдээлэл, заавруудыг өөртөө багтаасан юм.

Энэхүү үйлдлийн системийн гарын авлагын орчуулга 2006 оны 10 сарын 27-ны өдрийн 15 цаг 12 минутад эх бичлэг удирдах SVN системийг зохион байгуулан анхны бичлэгээ оруулж, уг номын орчуулганд оролцох хүсэлтэй хүмүүст зориулж бяцхан заавар гаргаснаар эхэлсэн билээ.
Орчуулгын зааврыг доорх хаягаас үзнэ үү.

http://www.mnbsd.org/freebsd_mn_doc/readme_translators.txt

Таван сар гаруйн хугацаанд нийт 656 удаа өөрчлөлт, шинэчлэлт, засварууд FreeBSD гарын авлагын монгол орчуулганд хийгджээ. Орчуулга хийж байх явцад гарч байсан орчуулахад төвөгтэй, зарим нэг техникийн үг, хэллэгүүдээр толь бичиг үүсгэсэн болно. Мөн энэ хугацаанд FreeBSD үйлдлийн системийн англи гарын авлагад хийгдсэн өөрчлөлтүүдийг тухай бүр монгол орчуулгандаа тусган оруулж байсан билээ. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг эх бичлэг удирдах SVN серверийн хаягаас үзнэ үү.

http://202.179.0.82/cgi-bin/viewvc.cgi/freebsd_mn_doc/

Уг гарын авлага маань Docbook DTD-ийн дагуу SGML дээр хийгдсэн бөгөөд jade хэрэгсэл ашиглан өөр олон хэлбэр (txt, pdf, ps гэх мэт) рүү хөрвүүлэгдэх боломжтой юм. Ер нь аливаа компьютерийн холбогдолтой техникийн баримт, бичгийг Docbook ашиглан хийдэг билээ. Docbook-ийн талаар дэлгэрэнгүйг доорх хаягаас үзнэ үү.

http://www.docbook.org/whatis

Цаашид хийгдэх ажлуудыг дурдвал:

FreeBSD-ийн эх кодонд FreeBSD гарын авлагын монгол орчуулгыг албан есоор оруулах. Ингэснээр FreeBSD үйлдлийн системийн суулгалтын хоёр дахь CD-нд багтах боломжтой болох юм.
FreeBSD-ийн гарын авлагын англи эхэд хийгдсэн өөрчлөлтүүдийг монгол орчуулгад цаг тухайд нь оруулж байх.
Нээлттэй эх Docbook-д OpenMN багийн Санлигийн Бадралын 2005 онд оруулсан монгол орчуулгыг хянаж, засварлан Docbook арчлагч руу илгээж, Docbook болон Docbook DSSSL-ийн дараагийн хувилбарт монгол хэлээ оруулах. Одоогоор засвар (patch) ашиглан FreeBSD гарын авлагыг монгол хэлээрээ эмхэтгэх боломжтой байгаа бөгөөд, албан ёсоор орсон тохиолдолд энэ нь илүү хялбар болох юм. Мөн Docbook ашиглан эх хэлээрээ техникийн бичиг, баримт боловсруулах боломж хойшид бүрдэнэ.
Нээлттэй эх aspell хэрэгсэлд OpenMN багийн Санлигийн Бадралын оруулсан монгол хэлний үгсийн санг өргөтгөх. Үгсийн сан бараг бэлэн болоод байгаа бөгөөд ингэснээр энэ үгсийн санг aspell хэрэгсэлтэй цуг ашиглан FreeBSD гарын авлагын монгол орчуулга болон монголоор бичсэн бичиг, баримтын үг, үсгийн алдааг засварлах боломж бүрдэх юм. Мөн энэ үгсийн санг нээлттэй эхийн OpenOffice, Firefox, Thunderbird зэрэг програмууд дээр бас ашиглах боломжтой болно.
FreeBSD гарын авлагын монгол орчуулга дахь утга, найруулгын алдааг хянан тохиолдуулах.


FreeBSD гарын авлагын монгол орчуулга маань анхдагч хувилбар болохоор орчуулга, утга, найруулгын болоод уран сайхны бага зэргийн алдаатай байхыг үгүйсгэхгүй бөгөөд тийм тохиолдолд уншигч олныхоо санал, заавар, зөвлөгөөг хүлээн авахад бэлэн байна.

Монгол хэлнээ орчуулагдсан FreeBSD гарын авлагыг доорх хаягаас үзнэ үү.

http://www.mnbsd.org/freebsd_mn_doc/index.html

Англи эхийг доорх хаягаас үзнэ үү

http://www.freebsd.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/index.html

Энэ дашрамд орчуулганд оролцож хэд хэдэн том, гол бүлгүүдийг орчуулсан Герман улсад суугаа Ш. Нацагдорж, Япон улсад суугаа Л. Баянзул нартаа гүн талархлаа илэрхийлье.

За ингээд олон юм нуршиж, уншигч олноо чилээсэндээ хүлцэл өчөөд энэ захиагаа жаргаая.

Монголын Unix хэрэглэгчид маш олон болж, уншигч олны маань оюун ухаан саруул, мэлмий хурц байх болтугай.

Хүндэтгэсэн,

Ц. Ганболд
Монголын Unix Хэрэглэгчдийн Холбоо
http://www.mnbsd.org/

2007 оны 4 сарын 10-ны өдөр.